UNU IRANIANU IN TàTARI
«Contra a sa gherra e a sa militarizatzione»
TÀTARI. Su sambenadu suo nos nche giughet a tesu. Silvio Keivan Nemati Fard est unu pitzocu tataresu nàschidu bintighimbe annos a como. Su babbu, iranianu, a Itàlia nch’est cròmpidu su ’79 pro...
19 gennaio 2020
3 MINUTI DI LETTURA
TÀTARI. Su sambenadu suo nos nche giughet a tesu. Silvio Keivan Nemati Fard est unu pitzocu tataresu nàschidu bintighimbe annos a como. Su babbu, iranianu, a Itàlia nch’est cròmpidu su ’79 pro istudiare meighina e como est unu colonproctòlogu famadu. Como Silvio, in pessu laureadu, est ativu in sos movimentos sotziales contra a sa gherra e a sa militarizatzione de sa Sardigna. E pròpiu pro cras (a sas ses de borta de die in su Borderline de Tàtari) est ammaniende, in pare cun àtere, un’addòbiu pro nde chistionare.
Sas cuntierras intre oriente e otzidente nche las agatamus in s’istòria antiga movende, forsis, dae sas gherras de Dàriu I de Pèrsia contra a sas tzitades gregas. Abarrende in cussu tretu chi mutìamus Pèrsia finas a cando bi fiat su Shah, paret chi sas tensiones intre Istados unidos e Iran non nche giugant a unu livellu nou de custa cuntierra. Cantu b’at de eurotzèntricu in sa narratzione otzidentale?
«Bi nd’at! A su nessi cando nos presentant s’Iran comente paisu inimigu e perigulosu pro sa paghe mundiale. Est una rapresentatzione paradossale a dae chi movet dae paisos chi vìolant sa legalidade internatzionale a fitianu. Custa formas de eurotzentrismu nche cherent lassadas a banda. In su matessi tempus non devimus nemmancu idealizare paisos e culturas chi nche parent a tesu e esòticas».
Sas gherras intre oriente e otzidente movent a s’ispissu dae sa chistione de su controllu de sas resursas. Pensemus a sas reatziones inglesas a pustis de sas natzionalizatziones de Mossadeq. Oe s’Iran est unu intre sos istados chi produint prus gas naturale. Est inoghe chi si nche morit s’illusione de medas in contu de unu Trump isolatzionista?
«Mi nche colo ca sas cumpetèntzias meas in contu de geopolìtica sunt prus chi non discutìbiles. Penso chi b’apat un’imbòligu de resones chi ant determinadu custas ùrtima acontèssidas, fintzas de màdrighe econòmica. Pro seguru s’idea de controllare una zona cun resursas de importu (o de bèndere armas a sos paisos serentes) at àpidu su pesu suo. Però creo chi non devimus sutavalutare sa cumponente propagandìstica de sas atziones militares».
Finas a ue nche podet cròmpere sa cuntierra atuale? Finas a cantu nos at a interessare a nois in custa terra galu preferida pro sas esertzitatziones de sa Nato?
«Su perìgulu de una de tres gherras mundiales no lu so bidende. Prus a prestu bido su perìgulu de una crèschida semper prus manna de sos gastos militares e de sa presèntzia militare legitimada dae sa retòrica de s’emergèntzia. Presèntzia militare chi in Itàlia e in Sardigna ponet unos cantos problemas in contu de isvilupu econòmicu e ambientale. E finamentas in contu de su deretu a s’autodeterminatzione de sos pòpulos».
Tue ses unu sardu nàschidu e pàschidu mancari sas craras orìgines tuas iranianas. Farta manna est a ti pregontare ite est chi ti mancat de cussu mundu?
«Emmo, nàschidu e pàschidu inoghe so, ma a dolu mannu non faeddo bene su sardu. E finamentas iranianu so. Ma nemmancu su farsi connosco. E pagu isco de s’istòria de s’Iran. Duncas dia nàrrere chi su mi mancat de su mundu iranianu est pagu prus o mancu su chi mi mancat inoghe».
(màuru piredda)
Sas cuntierras intre oriente e otzidente nche las agatamus in s’istòria antiga movende, forsis, dae sas gherras de Dàriu I de Pèrsia contra a sas tzitades gregas. Abarrende in cussu tretu chi mutìamus Pèrsia finas a cando bi fiat su Shah, paret chi sas tensiones intre Istados unidos e Iran non nche giugant a unu livellu nou de custa cuntierra. Cantu b’at de eurotzèntricu in sa narratzione otzidentale?
«Bi nd’at! A su nessi cando nos presentant s’Iran comente paisu inimigu e perigulosu pro sa paghe mundiale. Est una rapresentatzione paradossale a dae chi movet dae paisos chi vìolant sa legalidade internatzionale a fitianu. Custa formas de eurotzentrismu nche cherent lassadas a banda. In su matessi tempus non devimus nemmancu idealizare paisos e culturas chi nche parent a tesu e esòticas».
Sas gherras intre oriente e otzidente movent a s’ispissu dae sa chistione de su controllu de sas resursas. Pensemus a sas reatziones inglesas a pustis de sas natzionalizatziones de Mossadeq. Oe s’Iran est unu intre sos istados chi produint prus gas naturale. Est inoghe chi si nche morit s’illusione de medas in contu de unu Trump isolatzionista?
«Mi nche colo ca sas cumpetèntzias meas in contu de geopolìtica sunt prus chi non discutìbiles. Penso chi b’apat un’imbòligu de resones chi ant determinadu custas ùrtima acontèssidas, fintzas de màdrighe econòmica. Pro seguru s’idea de controllare una zona cun resursas de importu (o de bèndere armas a sos paisos serentes) at àpidu su pesu suo. Però creo chi non devimus sutavalutare sa cumponente propagandìstica de sas atziones militares».
Finas a ue nche podet cròmpere sa cuntierra atuale? Finas a cantu nos at a interessare a nois in custa terra galu preferida pro sas esertzitatziones de sa Nato?
«Su perìgulu de una de tres gherras mundiales no lu so bidende. Prus a prestu bido su perìgulu de una crèschida semper prus manna de sos gastos militares e de sa presèntzia militare legitimada dae sa retòrica de s’emergèntzia. Presèntzia militare chi in Itàlia e in Sardigna ponet unos cantos problemas in contu de isvilupu econòmicu e ambientale. E finamentas in contu de su deretu a s’autodeterminatzione de sos pòpulos».
Tue ses unu sardu nàschidu e pàschidu mancari sas craras orìgines tuas iranianas. Farta manna est a ti pregontare ite est chi ti mancat de cussu mundu?
«Emmo, nàschidu e pàschidu inoghe so, ma a dolu mannu non faeddo bene su sardu. E finamentas iranianu so. Ma nemmancu su farsi connosco. E pagu isco de s’istòria de s’Iran. Duncas dia nàrrere chi su mi mancat de su mundu iranianu est pagu prus o mancu su chi mi mancat inoghe».
(màuru piredda)
